jueves, 29 de abril de 2010

AUSPOA JAIO ZEN LEKUAN EHORTZIA

 ARIKETAK 

1. LEXIKOA
 
1 bultzatu
2 erabat
3 une
4 ozta-ozta
5 erne
6 ipuin
7 bilera
8 jardun
9 ehortzi

2. ESAPIDEAK

  --> Hankak arin ibili.

3. LEXIKOA

- Uzta
- Zirrara
- Hauspo
- Bitxi

4. BERRIDAZKETA

- Gabonetako operretara baino lehen, eskaera bat egin nion.
- Zehaztu hal izango luke noiz izan zen ere egun bateko gorabeherrekin.
- Mutikoak ekarri zituen bertso-paperak hogeita bost bat izango ziran.
- Bertso-kontuan zerbait zekianik nunerebait bazala, jakin bezain laster, berari berehala eskututitza idatzi.
- Hasi nintzen biltzan..
- Nere gogoko bitxiak eskuratzen hasi nintzan, jasotzen nituenak zerbaintentzat hutsaren hurrengoak izan baziren ere.

5.LEXIKOA

- multzo
- apalategi
- merkatu
- harreman

6. ORTOGRAFIA

- Hala, Gabonetako oporretara joan aurretik, eskaera bat egin nion.
- Oporrak bukatu zirenean, ilundu eta gero, hantxe geuden zain mutil garraioa noiz etorriko.
- Hain zuzen, horrexegatik sortuko zaio zalantza, zer biltzen hasi: erdal herri-poesia ala euskal herri-poesia.
- Ondorengoa, zenbakitan laburbil genezake: 332 liburu Auspoa sailekoak, 310 okikoak eta 22 sail nagusikoak; eta beste 29 ale, Biblioteca de Narrativa popular sailekoak; guztira, beraz, 361.

7. ESAPIDEAK

  --> Ia-ia harrapatu du autobusa.

8. ZUZENTASUN GRAMATIKALA

- Antonio kontatzen zuenpuska batean zalantzan egon zela.
- Bizkaian, Araban bezala egiten dira odolkiak.
- Etxean gutxi garenez, ogi gutxi erosten dugu.
- Ainara nire modukoa da, lotsatia eta isilia.

domingo, 18 de abril de 2010

HIBERNAZIOA, DENBORA ETETEKO



1.LEXIKOA

1.erloju = ordularia
2.urrats = pausoak
3.geldotu = moteldu
4.burmuina = garun
5.baliatu = balagarri
6. ziurtatu = baiestatu
7.erlazioa = hareman
8.giltza = gakoa
9.jokobide = jokaera

2.LEXIKOA

a. arnasa, digestioa, ikusmena, taupada
b. aorta, garun, bihotz, gibel
c. zirujau, sendagile, hibernatzaile, zientzialari
d. gelditu, moteldu, geldotu, apaldu

3.ORTOGRAFIA

Zientzialariek, ordea, are gehiago luzatu nahiko lukete, gorputzak lortan hibernatzen igarotzen duen denbora. Hartara ebakuntzak egiteko denbora.tarte segura handitu egingo litzateke. Gainera, hil ala biziko ebakuntza egiteko zain dagoen, paziente batek ez luke hainbesteko presarik izango une egokia iritsi arte, itxaroaren izango luke. Eta, urrunago joanda astronautek distanzia oso luzeetan bidaiatzeko aukera izango lukete organismoan, kalterik jasan gabe.

4. LEXIKOA

- Kontakizuna, gertaldi harrigarria eta bereziki laburra. = Istorio
- Norberena ez den zerbaitek jabetu. = Ostu
- Fruitu mota; gereziaren antzekoa baina hura baino handiagoa, azal leuna eta mami gozokoa. = Aran
- Zerbaiten tenperatura jaitsi, hotzago bihurtu. = Hoztu
- Gizadiaren iraganldiko gertaera gogoangarrien ezagutza eta berauek ikertzen dituen zientzia. = Historia
- Bi mendialderen arteko tarte aski luzea = Haran

5. BERRIDASKETA

- Zientzia-fikzioa dirudituagatik, hori lortu nahian dabiltza hainbat ikertzaile, eta dagoeneko eman dituzte lehen pausoak.
-Antzeko eragina lortzea dago gorputza asko hoztuta.
-Garunari oxigeno gutxiegi iristiz gero, neuronak hil egiten dira.
- Zirkuitua bonba zentrifugo baten antzekoa da, eta biriken funtzioa betetzen du, gas-trukea egiten duelako.
-Gero, ebakuntza bukatu eta gero, zirkuitu bera erabiltzen dute odola berotzeko ta tenperatura bere onera ekartzeko.
-Kasu horietan, sendagileek uste dute pertsonek hibernatu egin zutelakoan daude.
-Metabolismoa moteldu egiten da gorputza lorzen den neurrian.
-Gorputza asko hoztu aurretik, nabarmen moteltzen da metabolismoa.

6. ZUZENTASUN GRAMATIKALA

a. Aizu, lagun, nongoa zara zu?
b.Ezagutzen zaitut, beraz, ez ezazu zuren burua zuritu eta esan egia.
c.Lagunek ez dakite kontzertura joan ala ez, ezta neuk ere.
d. Azkenean, neuk esan nion gertatutakoa, beste inor ez zen ausartu eta.

7. ESAPIDEA

Hil artean bizi --> hainbestean bizi

8. ZUZENTASUN GRAMATIKALA

Sendagileek hipotermia baliatzen dute bihotz-ebakuntzetan oxigeno gabeziaren kalteetik babesteko.

domingo, 11 de abril de 2010

UNIBERTSITATERA SARTZEKO HAUTAPROBA (2)




GRAMATIKA GALDERAK

4. Zitzaidan --> zait
Zuen --> du
Du --> zuen
Dio --> zion

5.Arduratu =artatu
Esaterako = adibidez
Maiz = askotan
Hedatu = luzatu

6.a) Horien beharra ikusi baitute zabaldu dira
b)Antoñaz irudiko
c) Animalian agurra
d) Nafarroako herritxo batean jaio naizelako
e) Higienikoena uste zen

IDAZKETA

Niri animaliak asko guztatzen zaizkit, baina niri armiek eta insektuek beldurtzen naute.
Nik pisu txikia daukat, horregatik, nire amak ez du nahi animalitik etxean.
Baina nik Bilbon, nire etxean, noiz baiten animaliak neuzkan. Adibidez: ahate txikia eta balkoian bizi zen; arrain bat ere neukan. Arrain hau pinean erosi nuen eta nik uste nuen oso gutxi biziko zela, baina ez, lau urte bizi zen.
Txikitatik, ere, txiri-txiri bat neukan, bote batean eta ez zidan gustatzen.
Hori Bilbon da, baina nire herrian ere animalia desberdinak baneuzkan. Nire amonak bi katu dauka, katuak oso politak dira eta ni era nire lehengusinak haiekin jolasten dugu.
Baina txikitatik, ere, animalia araroak geneuzkan, ni eta nire lehengusinak.
Adibidez: errekara joan ginenen , eta han sapaburuak hartzen genituen (beno, nik ez) eta gero botea ipintzen genituen. Beste egun batzuetan, txori bat geneukan, baina hori zaindu bakarik egiten genuen, ezin zuelako hegan egin.
Baina niri asko gustatzen zitzaidan, untzia neukanean. Untzi hori oso polita zen eta zuria zen. Nire lehenginak beste untzi marroia zeukan eta bien artean jolasten zuten.
Asko gustatzen zitzaidan.
Nik uste dut pisu txikietan, zaila dela animaliak izatea, baina zuri asko gustatzen bazaizu, zure etxean izan ditzakezu.